Merhaba Arkadaşlar ;
Bir bütünü yüz eşit parçaya ayırıp o eşit parçaların kaçını aldığımızı ifade eden kavramdır. Sayısal olarak, bir sayının yüze bölünerek, çıkan tutarın yüzde oranı ile çarpılması sonucu bulunan tutar o sayının yüzdesidir. Yüzde 5 denildiğinde matematikte 5% şeklinde veya 0,5 şeklinde ifade edilir.
Yüzde 25 = 25% = 0,25,
Yüzde 10 = 10% = 0,10 gibi.
1. 1/4 = %25’demektir. Yani 1/4 x 100 = 25 –> 1/4 = %25 Yada 0,25 = 25/100 = 1/4
2. 3/4 = %75’demektir. Yani 3/4 x 100 = 75 –> 3/4 = %75 Yada 0,75 = 75/100 = 3/4
Şimdi de bir iki yüzde bulma hesabı yani yüzdesi kaç eder ile ilgili örnek verelim
1. 400 sayısının %20’si kaçtır?
20/100 x 400 = 80
2. 70 sayısının %50’si kaçtır?
50/100 x 70 = 35
Bir sayıya yüzde ekleme ve çıkarma ile ilgili örnekler verelim.
1. Ayakkabıda %15 indirim yapan bir mağazada indirimsiz hali 75 Lira olan ayakkabının indirimli fiyatı nedir?
Kağıtta : 75 Liranın %15’ini bulup 75 Liradan çıkartacağız.
Formülü : 75 – (15/100×75) = 63,75 TL
Hesap Makinesinde : Bunu hesap makinesinde yapmak için 75 yazıp çarpmaya (*) basıyoruz ve yüzde değerini yani 15’i yazıyoruz daha sonra yüzde (%) işaretine basıp indirim olduğu için çıkarma(-) işaretine basıp eşittir e basıyoruz.
Excel de : Yüzde Hesabını Excel'de yapmak için ise ekran görüntüsünden formülü inceleyebilirsiniz.
2. Ocak ayında şirketin karı 800.000 TL dir. Şubat Ayının karı ise 1.250.000 TL olmuştur. Şubat ayında Ocak ayına göre kardaki yüzde artışı ifade ediniz.
Yine basitçe formülümüzü yazalım.
Kağıtta : Formül = (Şubat – Ocak) / Ocak = (1.250.000 – 800.000) / 800.000 = 0,56 = Şubat ayında Ocak ayına göre %56 artış vardır.
Excel de : Yüzde Hesabını Excelde yapmak için ise ekran görüntüsünden formülü inceleyebilirsiniz.
3. Bu sayı bu sayının yüzde kaçıdır şeklinde daha basit bir soru soralım. 250.000 sayısı 500.000 sayısının yüzde kaçıdır.
Formülü : (250.000 / 500.000) x 100 = 50 = %50 dir.
4. Şimdi de excel de Listedeki tüm sayıların belli bir yüzdeyle çarpılmasının ve o sayının yüzdesinin bulunmasının kolay yoldan nasıl yapılacağını gösterelim.
1. İlk sütunda %15 ile çarpmak istediğiniz sayıların olduğunu varsayalım.
2. Herhangi bir hücreye yüzdeyi girin(%15) ve Ctrl + C tuşlarına basarak o sayıyı kopyalayın.
3. A1:A20 gibi sayıların olduğu listeyi seçelim.
4. Seçili hücreleri sağ tıklayın, sonrada Özel Yapıştır'ı tıklayın. Yapıştır butonunun altındaki oka tıklayarak ulaşabilirsiniz.
5- Ardından Değerler ve Çarp’ı tıklatın. Tamam’ı tıklatın.
6- Seçmiş olduğumuz sayıların hepsi kopyaladığımız yüzde değeri ile çarpılmıştır.
Not : Eğer rakamların yanına yüzde değeri yazılmış ise seçili hücrelere sağ tıklayıp Hücreleri biçimlendir ve ardından sayıya tıklayın.
5. Şimdi de listemizdekilere belli bir yüzde çıkararak eksiltme işlemini gösterelim. Ben yine %15 diyorum siz elbette istediğiniz değeri girmelisiniz.
Yukarıdaki maddeleri aynen tekrarlıyoruz sadece herhangi bir hücreye girdiğimiz yüzde yerine =1-15% değerini veya direk 85% yi girmemiz gerekiyor.
6. Bunun tam tersi yani listemizdekilere belli bir yüzde eklemek istiyorsak
Bu sefer de yine yukarıdaki maddeleri aynen yapıyoruz ama formül yerine =1+15% değerini veya direk 115% yi giriyoruz.
Daha değişik bir örnekle konumuzu bitirelim yoksa konu çok uzayacak
Yüzde eklenmemiş ham halini bulma ile ilgili bir soruya örnek vermek gerekirse
7. %20 kar ile 200 Liraya satılan bir ürünün maliyeti nedir?
Formülü : A /(1 + (B / 100)) Yani Yüzde Eklenmiş Fiyatı / ( 1 + (Eklenmiş Yüzde / 100))
200 / (1 + (20 / 100)) = 166,66 maliyetidir.